Châm Ngôn & Thành Ngữ Hán Việt
Diễn Dịch Sang Thơ
Nam Vô Tửu Như Kỳ Vô Phong
Đàn ông không rượu nhìn như
Ngọn cờ thiếu gió nằm thừ trên cây
Nhân Bất Học Bất Tri Lý, Ngọc Bất Trác Bất Thành Khí
Người không học khó nên khôn
Đạo đời đâu tỏ giữa muôn thăng trầm
Ngọc mà chẳng giũa mài chăm
Chỉ như đá sỏi lặng thầm mà thôi
Thượng Bất Chính, Hạ Tất Loạn
Trên mà chẳng chính chẳng ngay
Dưới thời dấy loạn tháng ngày nào yên
Học Như Nghịch Thuỷ Hành Chu
Học như chèo ngược dòng sâu
Ngừng tay chốc lát thuyền sầu lùi xa
Thất Thập Cổ Lai Hy
Người mà thọ đến bảy mươi
Tự xưa hiếm gặp giữa đời nhân gian
Thiện Hữu Thiện Báo, Ác Hữu Ác Báo
Gieo lành ắt gặp điều lành
Gieo chi nghiệp ác ác sanh trở về
Nhân Sinh Tự Cổ Thùy Vô Tử
Đời người thuở trước đến nay
Nào ai tránh khỏi một ngày tử sinh
Giữ lòng son sắt trung trinh
Sử xanh khắc mãi bóng hình ngàn sau
Đắc Ý Vong Hình
Đắc ý dễ lãng quên thân
Mải vui chẳng biết phong trần đến khi
Nhất Tự Vi Sư, Bán Tự Vi Sư
Một câu đã gọi là thầy
Nửa câu cũng đáng kính thay ơn người
Nhân Bất Vi Kỷ, Thiên Tru Địa Diệt
Người không tự sửa bản thân
Trời không che chở, đất dần bỏ rơi
Tri Túc Thường Lạc
Biết dừng là đủ, là vui
Dẫu nghèo vẫn thấy ngọt bùi lòng ta
Ôn Cố Tri Tân
Ôn xưa để biết điều nay
Cái xưa dẫn lối cho ngày hôm sau
Hành Nhi Bất Đãi
Việc hay thì sớm làm ngay
Chớ mong trì hoãn mà ngày lỡ qua
Học Vô Chỉ Cảnh
Học không bờ bến lằn ranh
Đường xa cứ bước, chớ đành dừng chân
Tri Hành Hợp Nhất
Hiểu sao phải thực hành y
Nói mà làm trái, khác gì chưa thông
Tiên Học Lễ, Hậu Học Văn
Trước rèn lễ nghĩa làm người
Sau chăm học vấn giúp đời đẹp hơn
Tâm Bình Khí Hòa
Lòng an khí tự an hòa
Bao điều rối rắm hoá ra nhẹ nhàng
Tự Lực Cánh Sinh
Muốn tồn tại cõi nhân sinh
Hãy luôn tự gắng sức mình vươn lên
Vật Cực Tắc Phản
Điều chi đến mức cùng rồi
Trở về điểm cũ, cuộc đời lại xoay
Tái Ông Thất Mã
Rủi may chuyển đổi từng giờ
Như ông mất ngựa – ai ngờ lại hay
Nhân Vô Tín Bất Lập
Người không giữ tín cùng người
Sống đời khó kiếm được nơi vững vàng
Kỷ Sở Bất Dục, Vật Thi Ư Nhân
Điều mình chẳng muốn vào thân
Chớ bao giờ tính một lần trao ai
Cận Chu Giả Xích, Cận Mặc Giả Hắc
Gần son sắc diện đỏ tươi
Gần nơi tối mực sắc người sạm đen
Kính Nhi Viễn Chi
Kính thì vẫn kính người ta
Nhưng đừng gần gũi kẻ mà khó dung
Nhất Ngôn Vi Định
Lời ra như thể đóng đinh
Một phen đã quyết – đinh ninh chẳng dời
Ngôn Đa Tất Thất
Nói nhiều dễ hoá sai lầm
Nói năng vừa đủ, giữ tâm nhẹ nhàng
Lương Ngôn Nhất Cú Tam Đông Noãn
Một lời tử tế thốt ra
Ấm lòng người nhận suốt ba đông dài
Ác Ngữ Tổn Nhân
Lời hung dễ khiến người đau
Nặng hơn dao sắc cứa vào tim ai
Khẩu Phật Tâm Xà
Miệng thì Phật pháp ngọt ngào
Lòng như rắn rết làm đau lòng người
Tuyệt Lộ Phùng Sinh
Bước vào ngõ tận cùng rồi
Vẫn còn cơ hội ngoi đời vươn lên
Hữu Dũng Vô Mưu
Có gan mà thiếu mưu cơ
Như người cầm kiếm chẳng ngờ phía sau
Bất Chiến Tự Nhiên Thành
Không cần giao chiến phân nhau
Uy danh đã đủ khiến bao kẻ chùn
Tam Nhân Thành Hổ
Tin đồn ba bận sai lầm
Dần thành sự thực khiến tâm khó ngờ
Tâm Viên Ý Mã
Tinh thần dao động chẳng yên
Giống như khỉ, ngựa khuấy phiền tâm can
Hổ Đầu Xà Vĩ
Đầu như hổ mạnh gầm vang
Cuối như đuôi rắn tắt ngang dần dần
Phong Vân Biến Hóa
Gió mây biến đổi không ngừng
Cũng như thế sự vô chừng đổi thay
Nan Tòng Ý Nguyện
Việc đời trái ngược lòng ta
Mấy khi được đúng như là ước mong
Vô Dục Tắc Cương
Lòng không dục vọng vấn vương
Đạo tâm mạnh mẽ như gương chẳng nhoà
Tâm Thành Tắc Linh
Lòng thành giữ mãi thâm sâu
Mới mong cảm ứng nhiệm màu hiển sinh
Thiên Đạo Thù Cần
Đạo trời ban thưởng cho ai
Cần cù phấn đấu miệt mài vươn lên
Đại Nghĩa Diệt Thân
Vì điều nghĩa lớn mà đi
Thân này dẫu mất còn gì ngại đâu
Nhẫn Nhất Thời, Loạn Nhất Đời
Kiên trinh nhẫn nại một lần
Ngày sau sẽ được yên thân cả đời
Nhẫn một thoáng được an thân
Khôn ngoan giữ được muôn phần về sau
Quốc Phú Binh Cường
Nước mà thịnh vượng, giàu sang
Quân binh tất cũng rỡ ràng mạnh thêm
Sinh Tử Hữu Mệnh, Phú Quý Tại Thiên
Thác hay sống đã định phần
Giàu sang phú quý trời nâng đặt rồi
Nhân Tại Giang Hồ, Thân Bất Do Kỷ
Thân nơi thế sự phong ba
Mấy khi tự quyết chuyện ta vẹn tròn
Phong Vũ Đồng Chu
Cùng chung một mái thuyền trôi
Mưa giông cũng phải cùng người vượt qua
Gian Nan Kiến Chân
Lâm hồi gian khó mới hay
Lòng người chân thật chứa đầy yêu thương
Gian nan mới biết lòng người
Chân tình bày tỏ giữa đời chông gai
Hảo Sự Đa Ma
Việc lành dễ gặp éo le
Ngỡ đâu thuận cảnh lại về trái ngang
Bất Phạ Nhất Vạn, Chỉ Phạ Vạn Nhất
Không e nghìn chuyện đến thường
Chỉ e một thoáng tai ương kéo về
Ám Độ Trần Thương
Đi vòng che mắt đối phương
Ngấm ngầm phục kích tìm đường tấn công
Thập Diện Mai Phục
Mười phương khóa chặt đường đi
Khó tìm lối thoát hiểm nguy cận kề
Cao Sơn Lưu Thủy
Núi cao sông rộng gặp nhau
Tri âm tri kỷ tâm đầu hàn huyên
Quan Sơn Vạn Lý
Dặm dài muôn núi điệp trùng
Đường xa gian khó, hiểm hung giăng đầy
Phong Hoa Tuyết Nguyệt
Gió hoa trăng tuyết nối liền
Cảnh tình thơ mộng thiên nhiên tặng người
Tâm Cảnh Nhất Như
Lòng người cảnh vật như nhau
Trong ngoài hòa quyện một màu buồn vui
Tướng Do Tâm Sinh
Hành vi, khí sắc đem soi
Phát từ tâm tính con người mà ra
Vạn Sự Khởi Đầu Nan
Muôn điều khi mới bắt đầu
Khó khăn thường gặp, phải đâu dễ dàng
Cần Lao Vi Tiên
Dốc lòng làm việc siêng năng
Điều tiên quyết ấy phải hằng khắc ghi
Sát Thân Thành Nhân
Hy sinh cả bản thân mình
Giữ tròn khí tiết kiên trinh với đời
Hữu Chí Cánh Thành
Ai người có chí bền lòng
Việc chi cũng sẽ thành công đến hồi
Sinh Lão Bệnh Tử
Đời người bốn bước phân kỳ:
Sinh ra, già, bệnh, biệt ly cõi trần
Tôn Sư Trọng Đạo
Kính thầy giáo huấn lời hay
Đạo làm căn gốc, đời này giữ thân
Học Nhi Bất Yếm
Học hành càng lúc càng say
Trau dồi kiến thức chẳng ngày chán chê
Dục Tốc Bất Đạt
Vội vàng quá mức thường khi
Chỉ làm hư việc ta hy vọng làm
Họa Vô Đơn Chí & Phúc Vô Trùng Chí
Họa không đến một mình đâu
Thường khi lớp lớp gieo sầu thế nhân
Phúc đâu mấy lượt ghé gần
Thường khi thưa thớt gieo chân phúc lành
Nhân Sinh Vô Thường
Đời người thay đổi khôn cùng
Nhân gian là cõi tạm dung luân hồi
Mưu Sự Tại Nhân, Thành Sự Tại Thiên
Những điều người tính người mong
Thành công, thất bại do lòng trời thôi
Quân Tử Thản Đãng Đãng, Tiểu Nhân Trường Thích Thích
Lòng người quân tử sáng trong
Đường đường chính chính chẳng vòng vo đâu
Tiểu nhân lòng dạ đục ngầu
Nhỏ nhen khôn kể, hiểm sâu khôn lường
Nhất Ngôn Ký Xuất, Tứ Mã Nan Truy
Một lời nói đã thốt ra
Bốn con ngựa cũng khó mà đuổi theo
Hưng Vong Hữu Mệnh
Thịnh hưng đều có số phần
Suy vong cũng thế đã phân định rồi
Hữu Phú Vô Cương & Hữu Đức Tất Hữu Phúc
Giàu mà thiếu đức khó bền
Hễ mà có đức tất nên sang giàu
Hậu Sinh Khả Úy
Khả năng lớp trẻ đến sau
Vượt trên học lực lớp đầu uyên thâm
Khắc Kỷ Thủ Lễ
Tu tâm gọt giũa mỗi ngày
Lễ nghi gìn giữ chẳng sai phạm điều
Tận Trung Báo Quốc
Trung trinh với nước non nhà
Hết lòng báo đáp, thân ta chẳng màng
Hữu Nhân Hữu Quả
Có nhân ắt có quả thôi
Ác lành báo ứng đến hồi ai hay
Gieo nhân thiện ác mỗi ngày
Tức thời quả báo về ngay chẳng ngờ
Hữu Xạ Tự Nhiên Hương
Có tài tự tỏa sáng ngay
Hương thơm lan khắp trong ngoài ngõ xa
Đa Hành Bất Nghĩa Tất Tự Tàn
Nhiều điều bất nghĩa gây ra
Suy tàn chuốc lấy khó mà thoát phen
Phúc Trạch Miên Miên
Dồi dào phúc lộc trời ban
Bền lâu bao phủ muôn vàn khôn vơi
An Bần Lạc Đạo
Dù nghèo vẫn sống an nhiên
Vui cùng đạo lý chẳng phiền hà chi
Đại Đạo Chí Giản, Đại Trí Nhược Ngu, Đại Dũng Vô Hình
Đạo cao thường giản dị thôi
Trí nhân quảng đại hóa người ngu ngơ
Người uy dũng lớn ai ngờ
Chẳng hề kiêu ngạo, chẳng phô trương mình
Thiên Ngoại Hữu Thiên, Nhân Ngoại Hữu Nhân
Thấp cao còn định ngõ trời
Người tài giỏi cũng có người tài hơn
Văn Dĩ Tải Đạo, Thi Dĩ Ngôn Chí
Văn chương chuyên chở đạo đời
Thi ca truyền đạt chí người thẳng ngay
Trung Ngôn Nghịch Nhĩ
Những lời khuyên bảo thẳng ngay
Thường làm gai mắt trái tai bao người
Hòa Khí Sinh Tài
Thuận hòa, vui vẻ giữ gìn
Lộc tài nảy nở hiển nhiên theo về
Thủy Lạc Thạch Xuất
Nước trôi đá phiến lộ ra
Chân tường hiển hiện khó mà chối quanh
Tiểu Thử Bất Nhậm Đại Dụng
Tài hèn, trí mọn thế thôi
Khó mong đảm trách việc đời lớn lao
Kiến Nghĩa Bất Vi
Thấy điều nghĩa chẳng ra tay
Mai kia hoạn nạn mới hay muộn màng
Nhân Nghĩa Vi Bản
Làm người gốc tại nhân tâm
Nghĩa tình bền vững muôn năm chẳng rời
Tái Khổ Vi Cam
1) Khổ đau luyện chí từng ngày
Rồi như quả chín, hóa ngay vị lành
2) Gian lao gắng giữ tâm bền
Hậu lai quả ngọt tự nhiên hóa thành
Khởi Tử Hồi Sinh
Tận cùng cái chết chưa cùng
Hồi sinh lại mở đường trung đạo này
Nhân Tâm Nan Trắc
Lòng người bí hiểm khôn dò
Ngàn cơ biến hóa khó đo tận tường
Hữu Dung Nãi Đại
Bao dung có được trong lòng
Mới nên vĩ đại, mới mong thành người
Long Tranh Hổ Đấu
Anh hùng kịch liệt tranh đua
Trường đời phân định thắng thua chẳng sờn
Bình Tâm Tĩnh Khí
1) Giữ tâm lặng giữa vô thường
Tịnh an hơi thở, mở đường tu thân
2) An tâm lặng niệm thênh thang
Tĩnh điều khí tức hợp đàng chánh trung
3) Giữ tâm lặng lẽ thâm sâu
Điều hòa khí phách nhiệm mầu đạo thiêng
4) Tĩnh tâm soi thấu nguồn mê
Điều hòa khí tức nẻo về đạo uyên
Bạch Đầu Giai Lão
Đời người sống đến bạc đầu
Phong trần từng trải, thâm sâu đúc thành
Tâm An Thân An & Tâm Loạn Tắc Loạn
Tâm an đạo lý thảnh thơi
Thân yên tựa nước giữa trời lặng trong
Tâm loạn, sóng dậy cõi lòng
Thân theo trăm mối bềnh bồng rối thêm
Cảnh Tùy Tâm Chuyển
Tâm an thì cảnh cũng an
Sắc không chuyển đổi theo làn ý ta
Tâm nghiêng bóng ngã sai đà
Muôn phương cảnh giới lệch xa nguyên hình
Nhân Bất Khả Mạo Tướng
Nhìn người chớ bắt hình dong
Mặt trong chẳng tỏ, bụi lòng che ngang
Ngoài thì thẳng thớm đoan trang
Trong đầy ngõ ngách, hàng hàng hiểm sâu
Quốc Thái Dân An
Nước non tận hưởng thái bình
Người dân yên ổn, mưu sinh thuận hòa
Bách Chiến Bách Thắng
Trăm phen trận mạc đương đầu
Trăm lần chiến thắng phải đâu thua hàng
Phúc Chí Tâm Linh
Khi tâm trong sáng, thiện lành
Phúc phần tự đến vây quanh thân người
Thiện Niệm Trường Tồn
Giữ tâm thiện niệm thường xuyên
Phúc lành tự tới hiển nhiên lâu dài
Bách Phát Bách Trúng
Trăm lần chính xác trăm lần
Tên bay trúng đích chẳng phân sai dời
An Bần Thủ Phận
Thanh bần vẫn giữ căn nguyên
An phần thủ phận, chẳng phiền lợi danh
Khốn Cùng Đáo Để
Bước đường cùng khốn rối bề
Mọi điều hiển hiện chẳng che giấu gì
Trắng đen đã rõ ràng ghi
Tấm lòng cứu khổ ai vì ai đây?
Phú Quý Vinh Hoa
Vẻ vang cùng được sang giàu
Do trời ban phước phải đâu do người
Tự Tri Giả Minh
Biết mình trí tuệ khai bừng
Lòng gương soi tỏ, sáng từng nẻo sâu
Hay mình, trí tuệ hiện sinh
Lòng trong lặng chiếu, tỏ hình chân tâm
Tích Thiện Chi Gia Tất Hữu Dư Khánh
Việc lành tích tụ càng nhiều
Cảnh nhà dư dật tất theo đời đời
Cháu con hưng thịnh chẳng vơi
Nghĩa tình rộng mở cứu người sa cơ
Đạo Cao Long Hổ Phục, Đức Trọng Quỷ Thần Khâm
Đạo cao rồng hổ cúi đầu
Đức dày thần quỷ cũng mau khâm thờ
Nhẫn Nhất Thời Phong Bình Lãng Tĩnh
Lần thôi nhẫn nhịn cùng người
Sóng yên gió lặng thuyền trôi êm dòng
Tâm Chính Tắc Thân An
Lòng trong thì bước thảnh thơi
Thân an tựa suối giữa trời thanh nhiên
Khắc Kỷ Phục Lễ
Nén lòng bỏ ý riêng tư
Theo điều phải lẽ mà trừ tham sân
Thân Bất Vô Lỗi
Đã mang thân phận con người
Lỗi lầm tựa gió mưa rơi thường hằng
Hữu Chí Ương Thành
Chí bền như núi chẳng lay
Gian nan mấy bước cũng ngày nên công
Phúc Điền Tự Tác
Phúc gieo tự tại lòng mình
Điều lành vun đắp, quả xinh trổ đầy
Bất Hoạn Nhân Chi Bất Kỷ Tri
Chớ lo người chẳng hiểu mình
Tự tu rèn chí, lặng thinh mà làm