Vế Xuất : ÔNG ĐỒ MÀI MỰC, VẼ BẢN ĐỒ, ĐỒ LUI ĐỒ TỚI
[VÔ DANH]
Vế Đối : THỢ KHOÁ ĐÚC CHÌA, THI NIÊN KHOÁ, KHOÁ VÍT KHOÁ VUNG
[VIỆT ĐƯỜNG]
Vế Xuất : CÂY XƯƠNG RỒNG, TRỒNG ĐẤT RẮN, LONG LẠI HOÀN LONG
[ĐOÀN THỊ ĐIỂM]
Nói thêm về vế đối CÂY XƯƠNG RỒNG
CÂY XƯƠNG RỒNG, trồng ĐẤT RẮN, LONG LẠI HOÀN LONG [ĐTĐ]
Đây là một câu đối KHÓ, CỰC KHÓ của bà Điểm. Ngay đến ông Trạng Nguyễn Quỳnh là tay chơi lão luyện thuở ấy cũng chỉ có thể giải đáp tức thời theo cách “đỡ đạn” mà thôi. Suốt mấy trăm năm qua, câu đối này xem như vẫn chưa có lời đáp nào tương xứng
Cái khó này tập trung ở nhiều điểm :
- Một là, phải có một cặp 2 vật, hoặc 2 con vật nào đấy, có tương quan gần gũi với nhau tương tự như RỒNG RẮN. Chẳng hạn như CHIM CHUỘT, MÈO CHUỘT... Nếu lấy 2 con vật bất kỳ nào đó sẽ là không đạt
- Hai là tính chất HỆ QUẢ : Cây xương rồng đem trồng trên đất rắn, nên hậu quả là LONG lại hoàn LONG. 4 chữ sau bắt buộc phải là HỆ QUẢ của mệnh đề đi trước.
- Tính chất 2 ngữ nghĩa Hán Việt của 4 chữ cuối LONG LẠI HOÀN LONG : Nghĩa Nôm “Lung lay vẫn hoàn lung lay”, nghĩa Hán Việt “Rồng lại hiện nguyên hình Rồng”
- Riêng chữ HOÀN : đây là một loại động tử nối (linking verb) trong tiếng Anh, với nghĩa là “Trở lại như lúc đầu” (=Dragon still TURNS BACK into Dragon). Những cụm từ ngữ liên quan như : MÈO LẠI HOÀN MÈO, VĂN MINH CỰC ĐIỂM ĐÁO HOÀN NGU v.v... Trong câu đáp của trạng Quỳnh, THỬ CHƠI THÌ THỬ. Động từ THÌ (BE) cũng là động từ Linking, chọi với HOÀN là chỉnh về từ loại, nhưng không đối thanh, và THÌ THỬ không hình thành từ Hán Việt tương ứng với HOÀN LONG. Cụm từ SỢ ƠI LÀ SỢ cũng y hệt như thế.
Tại đây, cốt vui không cốt hay, cũng chẳng mong gì qua mặt được trạng Quỳnh, nên bạn hữu cứ giải đáp líp ba ga... Tôi xin hiến một câu đáp khác, cũng vẫn CHƯA ĐẠT, nhưng chỉ góp vui
QUẢ ÓC CHÓ, BỎ LỖ TRÂU, CẨU CHI ĐẠI CẨU
Chúc tất cả cùng vui
HSN
Vế Đối :
1- CHÚ CÁ NGỰA, CỰA MỒM TRÂU, MÃ CÀNG THÍ MÃ
2- QUẢ CỨT CHUỘT, TUỘT LỒNG CHIM, THỬ CÀNG KHÍCH THỬ
[VIỆT ĐƯỜNG]
(Quả, lá) cứt chuột, hay còn gọi là sầu đau hoặc khổ sâm có tác dụng kháng lỵ
Anh Việt Đường thân mến,
Rất vui khi thấy đại giá tái xuất. Đã lâu rồi mình không được gặp nhau.
Cám ơn đệ Thiên Hùng đã trương câu đối XƯƠNG RỒNG ra, nhờ đó mà thu hút được nhiều khách quý.
Thật ra, tôi cũng như anh, anh Việt Đường ạ, bị chính CÂY XƯƠNG RỒNG ấy cuốn hút. Ngày 2 tháng 1 năm 2014, tôi đau nặng, nhồi máu cơ tim, bệnh tim mạch cấp tính, phải nằm viện mất nửa tháng. Từ đó đến nay, tình trạng ổn định ở lưng chừng vách núi cheo leo, một cơn gió nhẹ cũng có thể ngã đổ bất cứ lúc nào, có lẽ bệnh sẽ không bao giờ khỏi được nữa, cứ sống chung với nó mà thôi. Bây giờ, hầu như tôi kg làm thơ, cũng kg soạn nhạc mới nữa. Topic CÂU ĐỐI NGỰA này hầu như đã bị “TREO” luôn kể từ ngày ấy. Chỉ đến gần đây Thiên Hùng trương CÂY XƯƠNG RỒNG của bà ĐIỂM ra, thì tôi mới ra vào nơi đây liên tục mà thôi.
Hai câu đáp của anh thật là XUẤT SẮC đó anh Việt Đường ạ. Phong anh làm ông Trạng Việt Đường nhé, có chịu không? Tôi chỉ đùa thôi. Chúc anh luôn vui
HSN
Cám ơn Nguyên huynh đã quá khen. Thật ra câu đối "TSHUSHIMA, GIẢI MÃ CÂU ĐỐI MÃ" của anh quá hóc búa nên Việt Đường nghĩ hoài chưa ra nên chưa ghé vào đây đó thôi. Kính chúc anh dần dà bình phục trở lại. Có 2 câu này VĐ mới nghĩ ra, không biết có thể dùng làm câu đối không nhỉ, Nguyên huynh thấy sao ?
QUAN CÔNG NGỦ GÀ NGỦ GẬT [VIỆT ĐƯỜNG]
ĐÊM THIẾU ĐUỐC, CHÂM ĐIẾU THUỐC, RỒI LẠI THÊM ĐIẾU [VIỆT ĐƯỜNG]
VĐ
Anh cũng hỏi tôi THẤY SAO à ? Hỏi thì tôi đáp thật tình nhé :
1- Thật là những câu đối HAY và QUÁI ÁC đó anh ạ. Người đặt ra vế đối chẳng khác nào người thợ làm khóa. Ổ khóa làm ra phải đạt 2 điểm TINH XẢO và THẨM MỸ. Càng ngắn gọn, càng súc tích càng hay. Vì Thơ là đỉnh cao của Văn, còn Câu đối lại là chóp đỉnh của Thơ. Câu đối nghệ thuật, anh thấy đấy, khác xa với những câu đối chợ ! Hai câu đối mà anh đưa ra chính là những câu đối nghệ thuật, mang đủ 2 tính chất thẩm mỹ và tinh xảo ấy
2- Tuy vậy, cho phép tôi góp ý một chút : QUAN CÔNG, một danh tướng thời Tam Quốc, sinh vi tướng, tử vi thần, vốn được người đời thờ phượng, tôn làm Quan Thánh Đế Quân, do đó, khi đã gài ý “CÔNG NGỦ” thì nên tránh vị này ra, thay bằng THẤT CÔNG (Hồng Thất Công, nhân vật hư cấu của Kim Dung) như thế có lẽ sẽ tốt hơn.
3- Câu đối ĐÊM của anh quá tuyệt với 2 lần NÓI LÁI, nhưng khi đọc lên có vẻ như thiếu chất thơ, vì 2 chữ RỒI LẠI, và kết thúc bằng thanh trắc, nên có vẻ như bị cụt ngang. Nếu chỉnh lại một chút, có lẽ sẽ tốt hơn nữa :
ĐÊM THIẾU ĐUỐC, CHÂM ĐIẾU THUỐC, THÊM ĐIẾU ĐÃI NGƯỜI [VIỆT ĐƯỜNG]
May là chỉ THIẾU ĐUỐC chứ không THIẾU THUỐC, nên tha hồ mà rít, và có dư thừa để… đãi bạn… Phân tích thế thôi, phân tích thì dễ, chứ tìm ra câu đáp thì không dễ đâu anh ạ. Chúc anh vui. HSN
Không biết đề nghị của tôi có được anh đồng ý hay không, nhưng sẵn CÓ HỨNG nên tới luôn anh ạ :
ĐÊM THIẾU ĐUỐC, CHÂM ĐIẾU THUỐC, THÊM ĐIẾU ĐÃI NGƯỜI [VIỆT ĐƯỜNG]
CƯỠNG DÀNH CÂU, CHẶT CÀNH DÂU, DƯỠNG CÀNH CHIÊU KHÁCH [HSN]
(Một chút ăn gian GI và D nhé anh VĐ)
Đáp được 2 lần NÓI LÁI thôi. Chứ cái ý ĐÊM NGÀY, SÁNG TỐI của anh thì... tạm thua. HSN
THẤT CÔNG NGỦ GÀ NGỦ GẬT [VIỆT ĐƯỜNG]
Đây là một câu đối đơn giản, nhưng sẽ là CỰC KHÓ. Khó nhất là cụm từ Nôm "Ngủ gà ngủ gật". Chưa kể đến cái ý "CÔNG NGỦ". CỐT VUI KHÔNG CỐT HAY, tôi đáp luôn anh nhé
TƯ MÃ DU PHƯỢNG DU LONG [HSN]
Cái gượng ép trong câu đáp này là ở những từ Hán Việt Du Phượng Du Long. Do đó chỉ là câu đáp tạm mà chơi thôi. HSN
Cám ơn Nguyên huynh thật nhiều. VĐ vốn không có nhiều kinh nghiệm về việc ra vế đối, cho nên được Nguyên huynh thẳng thắn phân tách và góp ý là những dịp để VĐ mở rộng tầm mắt và sự hiểu biết của mình. Một lần nữa xin đa tạ, đa tạ. Kính chúc Nguyên huynh cùng gia đình luôn được an lạc.
Quý bạn hữu và độc giả nào có hứng xin cứ tiếp tục cho vui. VĐ
... hây da, Nguyên huynh thay chi chữ Quan Công của anh VĐ thành Thất Công khiến câu đối khó lên thập bội ... nhưng cốt vui như Nguyên huynh nói nên cũng nhào vô ké
THẤT CÔNG NGỦ GÀ NGỦ GẬT [VIỆT ĐƯỜNG]
TAM CÚC ĐU DỌC ĐU NGANG (TH)
... ăn gian chữ DỌC với GIỘC đồng âm
ĐÊM THIẾU ĐUỐC, CHÂM ĐIẾU THUỐC, THÊM ĐIẾU ĐÃI NGƯỜI [VIỆT ĐƯỜNG]
SÁNG VÀO NGAI, KÉO VÀI NGAO, SÁU GIÀN PHUN KHÓI (TH)
Xướng :
THẤT CÔNG NGỦ GÀ NGỦ GẬT [VIỆT ĐƯỜNG]
Đáp :
TAM CÚC ĐU DỌC ĐU NGANG [TH]
TƯ MÃ DU PHƯỢNG DU LONG [HSN]
Khả khả khả……..
1- Câu đáp MÃ DU của tôi đáp trước, câu đáp CÚC ĐU của đệ TH đáp sau. Nhưng tôi nhường cho CÚC ĐU trước, MÃ DU sau đó… Hỉu hong? Và chịu hong? Chưa CÚC ĐU thì lấy kí rì mả … GIÃ? Kg lẽ giã cái … gối ôm à? Khà khà… Quá đã phải không?
2- CÚC là ý nói con chim CÚT, còn DỌC là con GIỘC, pk TH ? Ba con chim Cút đu dọc đu ngang. Về ý thì hay, nhưng dùng từ như thế vẫn là … chuối dzú ép. Kg sao miễn vui và cười được là … PHÊ rồi.
3- Tôi xin mạn phép nói thêm về những cái khó của câu đối “THẤT CÔNG NGỦ GÀ NGỦ GẬT” này.
- Một là, sau khi đổi QUAN CÔNG thành THẤT CÔNG : Đúng như đệ TH đã nói, câu đối này trở nên khó hơn thập bội, vì đã chèn vào thêm con số 7. THẤT CÔNG = Hồng Thất Công, Ông Bảy, mà cũng là 7 ông nữa. Để đáp được con số 7 này chỉ có VÔ (số không), TAM (Số 3), TƯ (Nói trại của TỨ = số 4), THIÊN (một ngàn)… mà thôi. Phạm vi của câu đáp đã bị thu hẹp thêm
- Hai là, 2 chữ CÔNG NGỦ vốn là trọng tâm của câu đối, và tìm được từ lái tương xứng có một con vật nào đó chọi lại con CÔNG, thật tình là KHÔNG DỄ. Thiên Hùng cho con CÚT ĐU. Tôi thì không tìm được tiếng Nôm nào phải cho con ngựa rong chơi bằng từ Hán Việt MÃ DU.
- Ba là, cụm thành ngữ “NGỦ GÀ NGỦ GẬT”, với sự có mặt của một con GÀ lại càng thêm khó. Giả sử anh Việt Đường nói “Ngủ gà ngủ vịt” thì còn có những cụm thành ngữ khác như “Ý kiến ý cò, Ý kiến ý ruồi” để chọi lại. Anh VĐ nói “Ngủ gà ngủ gật” khiến càng khó đáp hơn. Giả sử bây giờ tôi đặt ra cụm thành ngữ mới : “Ý kiến ý cùn” thì CŨNG ĐƯỢC, và đem ông Vua ra chọi lại lão ăn mày trong câu này :
THIÊN TỬ Ý KIẾN Ý CÙN
Mới nghe tưởng hay, nhưng Ý và Ngủ khác từ loại và không đối thanh, TỬ cũng không thể hiểu ngầm là con … SƯ TỬ. Và TỬ Ý hoàn toàn không đáp được cho 2 chữ CÔNG NGỦ
- Bốn là, không những khó hơn THẬP BỘI, câu đối này có lẽ sẽ trở thành một câu TỬ ĐỐI mới. Vì hầu như sẽ không thể có câu đáp cho 2 chữ THẤT CÔNG mang nghĩa MẤT CÔNG:
MẤT CÔNG NGỦ GÀ NGỦ VỊT !!!
- Còn câu đáp VÀI NGAO thì mới đáp được có nửa câu thôi… Nửa sau chưa đạt TH ạ.
Xướng:
ĐÊM THIẾU ĐUỐC, CHÂM ĐIẾU THUỐC, THÊM ĐIẾU ĐÃI NGƯỜI [VIỆT ĐƯỜNG]
Đáp:
CƯỠNG DÀNH CÂU, CHẶT CÀNH DÂU, DƯỠNG CÀNH CHIÊU KHÁCH [HSN]
SÁNG VÀO NGAI, KÉO VÀI NGAO, SÁU GIÀN PHUN KHÓI (TH)
Trong câu đối ĐIẾU của anh VĐ, có 2 lần nói lái
1-THIẾU ĐUỐC…. ĐIẾU THUỐC
2-ĐÊM THIẾU … THÊM ĐIẾU
Cả 2 lần đều có chữ ĐIẾU. Do đó mấu chốt chính là ở danh từ ĐIẾU này. Để giải được câu này phải tìm một danh từ vần bằng chọi được với ĐIẾU. Và chữ này cũng phải xuất hiện 2 lần
Tôi đáp : CƯỠNG DÀNH CÂU, CHẶT CÀNH DÂU, DƯỠNG CÀNH CHIÊU KHÁCH cũng có 2 lần nói lái, 2 chữ CÀNH. Nhưng không đối được ý phụ ĐÊM… SÁNG, TỐI.
Câu đáp của Thiên Hùng : SÁNG VÀO NGAI, KÉO VÀI NGAO, SÁU GIÀN PHUN KHÓI (TH). Thiên Hùng đối được ý ĐÊM/SÁNG, cũng nói lái 2 lần nhưng chữ VÀI chỉ mới xuất hiện một lần. Hơn nữa, chữ VÀI này là lượng từ chỉ số đếm (trạng từ hoặc tính từ, tùy theo trường hợp), không phải danh từ… Do đó chữ VÀI chắc chắn là không đạt. Nên tìm danh từ khác lão đệ ạ.
... ngày trước khi còn ở VN, đi chơi đờn ca tài tử bạn bè thương nói đùa, nhóm của TH là nhóm Sóng Vang tức Sáng dông ... nên nghĩ ra câu nầy để đối với câu của anh VĐ ... Nguyên huynh thấy được không nha ...
SÁNG DÔNG XUỒNG, THẢ SUÔNG DÒNG, SÓNG VANG ĐÙA GIÓ (TH)
... cuối tuần vui nha Nguyên huynh & anh VĐ
Như tôi đã phân tích, chữ ĐIẾU nằm ở vị trí thú 5 và thứ 8 trong câu. Nên trong câu đáp, phải có từ “phá khóa” nằm đúng ở vị trí ấy… Câu của đệ Thiên Hùng chữ thứ 5 SUÔNG (là một trạng từ ), chữ thứ 8 VANG (là một động từ) : Không trùng nhau, và không cùng từ loại với chữ ĐIẾU. Do đó : Vẫn … chưa được
Tôi hiến thêm một câu đáp mới :
KẺ SÀNH CÂU, CHẶT CÀNH SÂU, SẺ CÀNH CHIA NHÁNH [HSN]
- SÀNH CÂU … CÀNH SÂU
- KẺ SÀNH … SẺ CÀNH Để đáp đúng tính chất câu đối này, tôi buộc phải bỏ qua ý phụ ĐÊM/SÁNG, TỐI
Tôi tạm đưa ra 3 con CÚ chọi với 7 con CÔNG. Con CÚ này lâu không tắm, nên hơi ... có mùi... Sorry quý hiền hữu!
THẤT CÔNG NGỦ GÀ NGỦ GẬT [VIỆT ĐƯỜNG]
TAM CÚ THÔI VỊT THÔI VỜ [HSN]
- Thành ngữ : "Giả vờ giả vịt", được biến cải thành "Thôi vịt thôi vờ"-TAM CÚ : 3 con cú. Cũng có nghĩa là 3 câu (thơ)-Nghĩa nôm na : (Đánh) cho 3 cú, thôi giả vịt giả vờ!-Nói lái : Không dám ... nói lái!
Hê hê.....
.. á chời, Nguyên huynh làm đệ cười bò lăn trên ghế khiến mấy thằng Mễ thò lỏ mắt nhìn tưởng đệ điên hiihhihiiiiii ... đệ thiết nghĩ hiền nhân luôn có ân trên phò trợ, chúc Nguyên huynh sẽ mãi an khang luôn là người anh, người Thầy hôm nay ngày mai và mãi mãi ...
... dạ, theo chân Nguyên huynh, đệ cũng bỏ qua ý sáng tối nha ... vì anh nông phu nầy quá lười, nên cuối cùng phải hihihiiii
TÁI CHÔN CÀY, NỐC CHAI CỒN, TỐN CHAI CẦU ĐẠO (TH)
... hihihihii câu nầy muh làm câu xướng, được không Nguyên huynh ...
Em chỉ lén đọc rồi cười một mình thôi nha... Không dám... nói lái mà.
Shiroi
Anh Việt Đường thân mến,
Hai câu đối của anh “THẤT CÔNG NGỦ GÀ NGỦ GẬT” và “ĐÊM THIẾU ĐUỐC, THÊM ĐIẾU THUỐC, THÊM ĐIẾU ĐÃI NGƯỜI” quả thật là những câu đối rất dữ dội. Tôi loay hoay mãi cũng chỉ đưa ra được những lời đáp tạm, được cái này, thì không được cái kia…
Xướng:
ĐÊM THIẾU ĐUỐC, CHÂM ĐIẾU THUỐC, THÊM ĐIẾU ĐÃI NGƯỜI [VIỆT ĐƯỜNG]
Đáp:
CƯỠNG DÀNH CÂU, CHẶT CÀNH DÂU, DƯỠNG CÀNH CHIÊU KHÁCH [HSN]
KẺ SÀNH CÂU, CHẶT CÀNH SÂU, SẺ CÀNH CHIA NHÁNH [HSN]
SÁNG VÀO NGAI, KÉO VÀI NGAO, SÁU GIÀN PHUN KHÓI (TH)
SÁNG DÔNG XUỒNG, THẢ SUÔNG DÒNG, SÓNG VANG ĐÙA GIÓ (TH)
TÁI CHÔN CÀY, NỐC CHAI CỒN, TỐN CHAI CẦU ĐẠO (TH)
Thêm vài câu đáp nữa, nhưng tất cả cũng đều không đạt:
CHIẾM KIM CHU, GÁC CHIM CU, KIẾM CHIM MỜI BẠN [HSN]
BUỒN QUÂN BỒ, RÁCH QUẦN BÔ, BUÔNG QUẦN về nước [HSN]
CHUI LỒNG CHIM, VỚT LÔNG CHÌM, CHÙI LÔNG trên cỏ [HSN]
Để chọi với chữ ĐÊM, câu đáp dưới đây thỏa ý SÁNG/TỐI, lại có thêm cả CHIỀU nữa, nhưng không đạt yêu cầu về 2 chữ ĐIẾU :
SÁNG NHI ĐỒNG, TỐI ĐÔNG NHÌ, NHÍ SANG CHIỀU NỘI [HSN]
-Sáng ở bệnh viện Nhi Đồng-Tối ở rạp chiếu phim Đông Nhì-Em bé (NHÍ) sang nhà nội (nhà bà kế rạp Đông Nhì), chiều ý bà.
Xướng:
THẤT CÔNG NGỦ GÀ NGỦ GẬT [VIỆT ĐƯỜNG]
Những câu đáp cốt vui, không cốt hay:
TAM CÚC ĐU DỌC ĐU NGANG [Thiên Hùng]
TƯ MÃ DU PHƯỢNG DU LONG [HSN]
TAM CÚ THÔI VỊT THÔI VỜ [HSN]
Cũng rất tiếc là chưa được thấy lời giải của anh. Hai câu ấy, có lẽ cũng đều là TỬ ĐỐI cả.
Chúc anh và các quý hữu luôn vui
Nguyên huynh thân mến,
Đa tạ Nguyên huynh đã ghi chép ra đây 2 vế xướng cùng các vế đối và những lời bình.
Nhờ Nguyên huynh góp ý mà 2 câu nguyên tác :
"ĐÊM THIẾU ĐUỐC, CHÂM ĐIẾU THUỐC, RỒI LẠI THÊM ĐIẾU"
và
"BAO CÔNG NGỦ GÀ NGỦ GẬT"
được hóa thành
"ĐÊM THIẾU ĐUỐC, CHÂM ĐIẾU THUỐC, THÊM ĐIẾU ĐÃI NGƯỜI"
và
"THẤT CÔNG NGỦ GÀ NGỦ GẬT"
một cách trơn tru và hóc búa hơn.
Lúc đưa ra 2 câu đối trên Việt Đường không hề ý nghĩ rằng chúng sẽ là những câu đối khó và cũng không mảy may nghĩ đến 2 câu giải. Được Nguyên huynh và Hùng huynh vui vẻ hưởng ứng tham gia là vui lắm rồi, VĐ không mong mỏi gì hơn.
Kính chúc anh những ngày dưỡng bệnh an lạc và mong chóng gặp lại anh trên ĐV.
